Văn bản nêu rõ, ngày 22/6/2021, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 3018/QĐ-BYT phê duyệt Dự án “Triển khai vắc xin bại liệt tiêm (IPV) mũi 2 trong tiêm chủng mở rộng giai đoạn 2021-2022” do Liên minh toàn cầu về Vắc xin và tiêm chủng (GAVI) viện trợ không hoàn lại. Thực hiện Quyết định nêu trên, trong năm 2021 Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã tiếp nhận 3.108.000 liều vắc xin IPV để tiêm chủng cho trẻ em sinh năm 2021 và năm 2022. Thực hiện chỉ đạo Bộ Y Tế, ngày 28/9/2022, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) đã có văn bản số 2194/VSDTTƯ-TCQG gửi các địa phương về việc triển khai tiêm mũi 2 vắc xin IPV cho trẻ 9 tháng tuổi trên quy mô toàn quốc từ tháng 10/2022.

Ngày 05/4/2023, Bộ Y Tế đã ban hành Quyết định số 1708/QĐ-BYT về việc phê duyệt gia hạn thời gian thực hiện và kế hoạch hoạt động năm 2023 của Dự án “Hỗ trợ triển khai tiêm vắc xin bại liệt (IPV) trong tiêm chủng mở rộng giai đoạn 2021-2022” do GAVI viện trợ không hoàn lại, theo đó các địa phương tiếp tục triển khai vắc xin IPV mũi 1 và mũi 2 trong Chương trình TCMR trong năm 2023. (quyết định gửi kèm theo)

Trong năm 2021, 2022 do ảnh hưởng của dịch COVID-19, thực hiện giãn cách xã hội, nhiều địa phương đã phải tạm dừng triển khai tiêm chủng thường xuyên dẫn đến tỷ lệ tiêm chủng nhiều loại vắc xin ở mức thấp nhất trong vòng 20 năm qua. Trong đó, tỷ lệ uống vắc xin BOPV và tiêm IPV của cả năm 2021 chỉ đạt 69,4% và 80,4%; năm 2022 đạt 70,1% và 89,2%; tỷ lệ tiêm IPV mũi 2 đạt 73,0% dẫn đến nhu cầu sử dụng các vắc xin này giảm so với kế hoạch, tăng số lượng tồn vắc xin IPV hạn sử dụng ngắn tại các tuyến.

Trong bối cảnh tỷ lệ tiêm chủng các vắc xin bại liệt trên toàn cầu thấp do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, thế giới đã ghi nhận trường hợp vi rút bại liệt hoang dại từ các nước lưu hành lây lan sanh quốc gia đã thanh toán bại liệt của Tổ chức Y tế thế giới khu vực Tây Thái Bình Dương đã xếp loại Việt Nam từ nhóm các quốc gia nguy cơ thấp sang nhóm các quốc gia có nguy cơ cao xâm nhập bại liệt hoang dại hoặc xuất hiện các ca bại liệt do vi rút biến đổi di truyền. Uỷ ban đã khuyến cáo Việt Nam cần khẩn trương khôi phục được tỷ lệ tiêm chủng các vắc xin trong Chương trình TCMR, đặc biệt là vắc xin bại liệt, vắc xin sởi, rubella, đồng thời triển khai các hoạt động tiêm chủng bù mũi, tiêm bổ sung cho đối tượng vùng nguy cơ cao.

Tiêm vắc xin trong Chương trình TCMR cho trẻ.

Tiếp đó, ngày 27/2/2023, Tổ chức Y tế thế giới với Qũy Nhi đồng Liên hợp quốc tại Việt Nam đã có thư gửi Chương trình TCMR đề nghị tăng cường các hoạt động tiêm bù mũi vắc xin bại liệt cho trẻ chưa được tiêm chủng hoặc chưa tiêm chủng đủ mũi năm 2021 và 2022 sử dụng vắc xin IPV do GAVI viện trợ nhằm tạo miễn dịch đầy đủ trước nguy cơ cao dịch bệnh xâm nhập vào Việt Nam.

Ngày 21/12/2022, Viện Vệ dịch tễ Trung ương đã có văn bản số 2926/VSDTTƯ- TCQG gửi các Viện VSDT/Pasteur và Sở Y tế các tỉnh/thành phố đề nghị rà soát và đề xuất đối tượng, nhu cầu vắc xin IPV để triển khai tiêm bổ sung cho trẻ sinh năm 2021 và 2022 chưa tiêm đủ 2 mũi có thành phần bại liệt. Số vắc xin IPV hiện có hoàn toàn đáp ứng nhu cầu triển khai của các tỉnh/thành phố.

Nhằm duy trì thành quả thanh toán bệnh bại liệt tại Việt Nam phù hợp chiến lược của Tổ chức Y tế thế giới khu vực Tây Thái Bình Dương và để sử dụng hiệu quả số vắc xin IPV do GAVI viện trợ. Viện Vệ sinh dịch tế Trung ương, Chương trình TCMR đề nghị Trung tâm Kiểm soát bệnh tật các tỉnh, thành phố tổ chức tiêm vắc xin IPV cho trẻ chưa tiêm đủ 02 mũi vắc xin có thành phần bại liệt. Thời gian triển khai thực hiện từ quý II/2023 cho trẻ sinh trong năm 2021 và năm 2022.

Khánh Hà

Nguyễn Thị Hạnh