*Đề phòng nguy cơ đột quỵ mùa nắng nóng

Những ngày này, miền Bắc cũng như Hà Nội đang trải qua đợt nắng nóng đỉnh điểm đầu tiên của mùa Hè, có nơi lên tới hơn 40 độ C. Chuyên gia y tế cảnh báo, thời tiết nắng nóng tác động rất nhiều đến sức khỏe, làm gia tăng các ca đột quỵ, sốc nhiệt.

Nguy cơ đột quỵ tăng thêm 10% khi nhiệt độ tăng

Theo dự báo, năm 2024 do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, từ đầu năm đến nay nắng nóng kéo dài, hạn hán, thiếu nước. Thời gian tới, nắng nóng có khả năng tiếp tục xuất hiện nhiều đợt và gay gắt hơn trung bình nhiều năm, có nguy cơ gây nên hạn hán, thiếu nước sạch cho sinh hoạt và ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Cục Quản lý Môi trường y tế, Bộ Y tế cho biết, vào mùa nắng nóng có thể gặp phải một số vấn đề sức khỏe thường gặp là say nắng, say nóng hoặc đột quỵ do nóng. Say nắng, say nóng hoặc đột quỵ do nóng chủ yếu là do phải tiếp xúc quá lâu hoặc làm việc trong môi trường nắng nóng, nhiệt độ cao hoặc cũng có thể do thay đổi nhiệt độ môi trường đột ngột.

Theo Bộ Y tế, nguy cơ đột quỵ có thể tăng thêm 10% khi nhiệt độ môi trường tăng thêm 1 độ C. Do đó, Bộ Y tế lưu ý, khi gặp vấn đề sức khỏe do nắng nóng, tùy theo mức độ biểu hiện mà cần nhanh chóng áp dụng những biện pháp xử trí phù hợp.

Đề cập đến vấn đề đột quỵ, TS Nguyễn Công Hựu – Giám đốc Bệnh viện E khẳng định, đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong thứ 2 sau các bệnh lý tim mạch và ung thư. Bệnh có thể gây tử vong cao và để lại di chứng nếu không được chữa trị kịp thời.

Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Mai Duy Tôn - Giám đốc Trung tâm đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ đột quy cao nhất, với khoảng 200.000 người bị đột quỵ mỗi năm. Trong số người sống sót sau đột quỵ, tỷ lệ bị khuyết tật do đột quỵ ở mức cao.

Mỗi ngày, Trung tâm đột quỵ tiếp nhận đến 50 bệnh nhân đột quỵ, trong đó chỉ khoảng 20% bệnh nhân đến viện trong "thời gian vàng".

Đặc biệt, vào mùa nắng nóng, Trung tâm tiếp nhận hàng chục bệnh nhân bị sốc nhiệt hoặc đột quỵ mỗi ngày. Đa số là những người phải đi ra ngoài trời nắng nhiều hoặc người có tiền sử huyết áp cao, tim mạch, thiếu máu não... khi thời tiết nắng nóng, nhiệt độ cơ thể tăng, bài tiết nhiều mồ hôi từ đó gây mất nước.

Phòng tránh đột quỵ

PGS.TS Mai Duy Tôn cảnh báo, nếu người bệnh không bổ sung nước kịp thời sẽ khiến máu dễ bị kết dính và lưu thông kém. Hậu quả làm tăng huyết áp, dễ hình thành cục máu đông và gây tắc nghẽn mạch máu. Từ đó, tăng nguy cơ sốc nhiệt và đột quỵ.

Khi bị sốc nhiệt, đột quỵ do nắng nóng, người bệnh có những biểu hiện ban đầu điển hình như: mặt đỏ, môi, da khô, mạch nhanh, thở nhanh, đau đầu, chóng mặt, vã mồ hôi, hoa mắt, khó thở, thở gấp… Sau đó có thể xuất hiện tình trạng trụy mạch, sốt cao (từ 39 - 40 độ C), hôn mê…

Biến chứng thường gặp nhất ở những bệnh nhân sốc nhiệt muộn thường là co giật, tiêu cơ vân, suy thận, hôn mê kéo dài, tổn thương thần kinh và các cơ quan khác không hồi phục, thậm chí là tử vong. Sốc nhiệt đặc biệt nguy hiểm với các đối tượng như người già, trẻ em và các bệnh nhân mắc bệnh mạn tính.

Để phòng bệnh đột quỵ, nhất là trong thời tiết nắng nóng gay gắt, PGS.TS Mai Duy Tôn khuyến cáo, người dân, đặc biệt là người trẻ nên thường xuyên tập luyện, vận động, kiểm soát cân nặng, từ bỏ thói quen hút thuốc, ăn uống không lành mạnh. Tầm soát các yếu tố nguy cơ của đột quỵ: tim mạch, huyết áp, mỡ máu, tiểu đường….

Khi người dân có một trong các biểu hiện của đột quỵ (giảm thị lực, yếu tay chân, nói ngọng/nói khó, đau đầu, chóng mặt…. ) cần đưa người bệnh đến ngay các đơn vị điều trị đột quỵ để được chẩn đoán, điều trị kịp thời trong giai đoạn giờ vàng (từ 4-6 giờ).

Các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo, người dân hạn chế đi ra ngoài trời nắng trong những ngày nắng nóng, đặc biệt trong khoảng thời gian từ 12 giờ đến 16 giờ.

Những người đang ở trong phòng điều hòa nhiệt độ thấp không nên đi ra ngoài trời nắng đột ngột mà cần phải có một khoảng thời gian để cơ thể thích nghi với môi trường bên ngoài bằng cách tăng nhiệt độ điều hòa trong phòng hoặc ngồi nghỉ trong bóng mát trước khi đi ra ngoài trời.

Đồng thời, những ngày trời nắng nóng, người dân nên mặc quần áo sáng màu, thoáng mát, thấm mồ hôi. Tăng cường ăn các loại rau xanh và hoa quả, đặc biệt cần uống tối thiếu 1,5-2 lít nước/ngày.

Với những người phải làm việc trong thời tiết nắng nóng, nên bố trí thời gian làm việc vào những lúc trời mát mẻ. Hạn chế thời gian làm việc trong môi trường nhiệt độ cao. Hạn chế tối đa diện tích tiếp xúc của ánh nắng lên cơ thể đặc biệt là vùng vai gáy. Không sử dụng các loại đồ uống có cồn, cần uống nước đều đặn trong suốt thời gian làm việc...

Mỗi năm có 15 triệu người bị đột quỵ trên toàn thế giới, trong đó 5 triệu người chết và 5 triệu người bị tàn tật vĩnh viễn. Nguy cơ đột quỵ tăng theo tuổi, nhất là những người trên 64 tuổi nhưng ở Việt Nam, đột quỵ ở người trẻ tuổi có xu hướng gia tăng đáng báo động (khoảng 25% các ca đột quỵ).- Tổ chức Y tế Thế giới

(Báo Kinh tế đô thị- https://kinhtedothi.vn/de-phong-nguy-co-dot-quy-mua-nang-nong.html)

*Dấu hiệu điển hình của cơn nhồi máu cơ tim

Mỗi năm, Việt Nam có hàng trăm nghìn bệnh nhân nhập viện vì nhồi máu cơ tim tại các bệnh viện trên toàn quốc. Nhồi máu cơ tim đã trở thành căn bệnh phổ biến ở nước ta.

Mặc dù nhồi máu cơ tim là căn bệnh nguy hiểm, nhưng nếu biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và đến bệnh viện kịp thời, người bệnh có thể tự cứu mình.

Bác sĩ chuyên khoa II Đỗ Hữu Nghị, Trưởng khoa Nội tim mạch (Bệnh viện Đa khoa Hà Đông) cho biết, nhồi máu cơ tim là tình trạng dòng máu đến cơ tim bị tắc đột ngột gây tổn thương mô cơ tim. Đây thường là kết quả của sự tắc nghẽn ở một hoặc nhiều động mạch vành.

Tắc nghẽn xảy ra do cục máu tạo lập trên mảng xơ vữa động mạch vành bị vỡ hay nứt. Triệu chứng điển hình thường thấy nhất ở bệnh nhân nhồi máu cơ tim là đau ngực. Cơn đau ngực thường ở ngực trái, giữa xương ức và kéo dài trong một vài phút khiến người bệnh cảm thấy như có gì ép lên ngực, đau như dao đâm...

Khi có những cơn đau ngực như trên, hãy đến một bệnh viện gần nhất có thể hoặc đến một bệnh viện có trung tâm tim mạch để can thiệp. Nam giới trên 45 tuổi và nữ giới trên 50 là những người có nguy cơ cao bị nhồi máu cơ tim.

Bác sĩ Đỗ Hữu Nghị khuyến cáo, có thể ngăn ngừa cơn nhồi máu cơ tim bằng chế độ ăn tốt cho sức khỏe tim mạch như tăng cường các loại ngũ cốc, rau xanh và trái cây, hạn chế đường, chất béo bão hòa, cholesterol xấu. Xây dựng lối sống lành mạnh như tập thể dục đều đặn, giảm stress, tránh xa thuốc lá. Duy trì cân nặng ổn định, tránh thừa cân hoặc béo phì. Kiểm soát và điều trị các bệnh lý là yếu tố nguy cơ của nhồi máu cơ tim như đái tháo đường, cao huyết áp, cholesterol cao.

(Báo Hà Nội mới - https://hanoimoi.vn/dau-hieu-dien-hinh-cua-con-nhoi-mau-co-tim-664940.html)

*Nối dài hành trình hiến máu cứu người

Hiến máu tình nguyện không còn là phong trào, đã trở thành một hoạt động thường xuyên, liên tục của hàng vạn người dân trên mọi miền Tổ quốc.

51 tỉnh, thành phố tham gia Hành trình Đỏ 2024

Diễn ra lần đầu tiên vào năm 2013, chương trình hiến máu Hành trình Đỏ với sứ mệnh “Kết nối dòng máu Việt” đã đi qua 11 kỳ tổ chức thành công. Năm 2024, bước sang lần tổ chức thứ 12, chương trình dự kiến có sự đồng hành của 51 tỉnh, thành phố. Đây là năm có số địa phương đăng ký tham gia nhiều nhất từ trước đến nay.

Năm 2013, xuất phát từ tình trạng khan hiếm máu cho điều trị vào dịp hè, chương trình Hành trình Đỏ ra đời với 2 đoàn tình nguyện viên xuyên Việt qua 15 tỉnh, thành phố trong 22 ngày. Vượt qua muôn vàn khó khăn, sự kiện năm đầu tiên đã tổ chức được 15 ngày hội hiến máu tại 15 địa phương và 30 điểm hiến máu hưởng ứng khác, thu về tổng cộng 17.516 đơn vị máu. Đến nay, chương trình hiến máu Hành trình Đỏ đã ngày càng lớn mạnh, trở thành chiến dịch hiến máu quy mô nhất, hiệu quả nhất ở nước ta.

PGS.TS Nguyễn Hà Thanh - Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, Trưởng ban tổ chức Hành trình Đỏ cho biết, trong suốt hơn một thập kỷ qua, Hành trình Đỏ không chỉ góp phần mở rộng nguồn người hiến máu, thực hiện nhịp nhàng công tác điều phối máu giữa các địa phương, đào tạo lực lượng tình nguyện viên để thực hiện công tác tuyên truyền, vận động hiến máu mà còn khơi dậy tình yêu thương, nghĩa đồng bào, tô thắm thêm truyền thống tương thân tương ái của dân tộc.

Hành trình Đỏ năm 2024 do Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương và Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia Vận động hiến máu tình nguyện chủ trì, phối hợp với Công ty Cổ phần VTVCorp, các Trung tâm Truyền máu, Ban Chỉ đạo Vận động hiến máu tình nguyện - Hội Chữ thập đỏ 51 tỉnh, thành phố tổ chức. Chương trình sẽ khởi động vào ngày 1 - 2/6 tại tỉnh Đắk Lắk và kéo dài đến hết ngày 28/7, dự kiến tiếp nhận khoảng 120.000 đơn vị máu.

Tỷ lệ người hiến máu tình nguyện đạt 97%

Tại Hội nghị công tác truyền máu toàn quốc năm 2024 diễn ra mới đây tại Hà Nội, PGS.TS Nguyễn Hà Thanh - Viện trưởng Viện Huyết học – Truyền máu trung ương thông tin, nếu như năm 1994, tỷ lệ người hiến máu tình nguyện gần như là 0%, hầu hết là những người bán máu, thì đến nay, tỷ lệ người hiến máu tình nguyện đã đạt 97%.

Phong trào hiến máu tình nguyện đã phát triển từng ngày đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe toàn dân. Lượng máu tiếp nhận tăng đều qua hàng năm. Kể từ năm 2014 đến nay, mỗi năm các cơ sở y tế đều tiếp nhận được trên 1 triệu đơn vị máu. Hiến máu tình nguyện không còn là phong trào mà đã trở thành hoạt động thường xuyên. Bên cạnh những kết quả đạt được, trong thời gian tới, theo ông Thanh, cần hoàn thiện hệ thống văn bản chính sách liên quan đến công tác truyền máu cho phù hợp với tình hình thực tế; nâng cao công tác tổ chức điểm hiến máu, đặc biệt là công tác xét nghiệm sàng lọc, điều chế các sản phẩm máu, công tác quản lý chất lượng trong hoạt động truyền máu, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động truyền máu.

TS.BS Trần Ngọc Quế - Giám đốc Trung tâm máu quốc gia cho biết thêm, năm 2023, cả nước tiếp nhận 1.587.890 đơn vị máu tăng 6% so với năm 2022; trung bình mỗi tháng, cả nước tiếp nhận gần 130.000 đơn vị máu. Số lượng đơn vị máu tiếp nhận thể tích lớn hơn hoặc bằng 350ml chiếm 66%. Tỷ lệ hiến máu nhắc lại gần 60%. Tỷ lệ hiến máu tình nguyện đạt khoảng 97%. Cả nước có 77 cơ sở y tế có tiếp nhận máu, trong đó: 48 cơ sở y tế thuộc tuyến trung ương, tuyến tỉnh, 29 cơ sở y tế tuyến huyện.

Theo TS Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) đánh giá, máu và các chế phẩm của máu chưa thể sản xuất được và phụ thuộc hoàn toàn vào người cho vì vậy những kết quả đạt được trong năm qua rất đáng khích lệ. Trong năm qua, các cơ sở truyền máu điều chế được gần 3 triệu chế phẩm máu theo nhu cầu, tăng 15% so với năm 2022. Bộ Y tế đánh giá cao sự điều phối, hỗ trợ của các Trung tâm Truyền máu trên cả nước, đặc biệt đã hỗ trợ hàng chục nghìn đơn vị máu cho Đồng bằng sông Cửu Long trong suốt 1 năm qua.

Ông Khoa cũng đặc biệt quan tâm đến việc ứng dụng chuyển đổi số y tế và đồng bộ hệ thống dữ liệu quốc gia vào quản lý dịch vụ máu, trước hết là người hiến máu; phát triển phần mềm trong quản lý, nâng cao sự kết nối giữa các cơ sở truyền máu. Các Trung tâm Máu cần quan tâm đến việc đào tạo, tuyển chọn nhân lực làm công tác truyền máu; đảm bảo thực hiện công tác đấu thầu, mua sắm vật tư, hóa chất sinh phẩm, túi máu…, không để gián đoạn hoạt động tiếp nhận và cung cấp máu trong thời gian tới; đào tạo chuyển giao kỹ thuật hướng đến dịch vụ truyền máu ngày càng chất lượng - hiệu quả - bền vững.

Theo PGS.TS Nguyễn Quang Tùng - Phó Giám đốc Trung tâm máu quốc gia, Trưởng phòng Quản lý chất lượng, Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, để công tác truyền máu an toàn cần quản lý chất lượng của hoạt động truyền máu. Cần áp dụng ISO 9001 cho các cơ sở truyền máu; áp dụng chất lượng phòng xét nghiệm của Bộ Y tế và ISO 15189 cho phòng Xét nghiệm sàng lọc máu ở các trung tâm tiếp nhận máu và phòng xét nghiệm cấp phát máu bệnh viện; tiếp tục tập huấn quản lý chất lượng cho các cơ sở truyền máu.

PGS.TS Nguyễn Hà Thanh cho biết, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương với vai trò đầu ngành trong lĩnh vực huyết học, truyền máu tiếp tục tham mưu Bộ Y tế trong việc xây dựng, đề xuất sửa đổi văn bản pháp quy; xây dựng chiến lược, kế hoạch trong việc đảm bảo nguồn máu và sẵn sàng phối hợp với các cơ sở y tế trong việc đào tạo, hướng dẫn, hỗ trợ chuyên môn, kỹ thuật nhằm hướng đến dịch vụ máu ngày càng chất lượng – hiệu quả - bền vững.

(Báo Đại đoàn kết- https://daidoanket.vn/noi-dai-hanh-trinh-hien-mau-cuu-nguoi-10278673.html)

*Bệnh truyền nhiễm ở trẻ tăng, kể cả bệnh có vaccine dự phòng: Phải đẩy mạnh tiêm chủng

Theo thống kê của Bộ Y tế, từ đầu năm đến nay, cả nước đã ghi nhận hơn 13.700 ca mắc tay chân miệng, tăng 2,5 lần so với cùng kỳ; tử vong do bệnh dại tăng gấp đôi. Bên cạnh đó, các bệnh truyền nhiễm khác có vaccine dự phòng như sởi, ho gà... cũng tăng số ca mắc gấp vài lần.

Các bệnh tay chân miệng, sởi, ho gà... đều tăng gấp vài lần

Bộ Y tế cho biết, tình hình bệnh truyền nhiễm trên thế giới vẫn đang diễn biến phức tạp, trong đó một số bệnh như sởi, ho gà... được ghi nhận gia tăng tại nhiều quốc gia trên thế giới.

Tháng 4/2024, Tổ chức Y tế thế giới đã cảnh báo việc gia tăng số ca mắc bệnh sởi và nguy cơ bùng phát dịch sởi tại nhiều khu vực trên thế giới.

Trong nước, tình hình dịch bệnh truyền nhiễm hiện cơ bản vẫn đang được kiểm soát, tuy nhiên trong bối cảnh chung của thế giới, tại Việt Nam đã ghi nhận rải rác các trường hợp mắc bệnh, các ổ dịch sởi, ho gà, thủy đậu... và đã bắt đầu có xu hướng tăng ở một số địa phương.

Bên cạnh đó, một số bệnh lưu hành như tay chân miệng, bệnh dại hiện cũng có số mắc tăng so với cùng kỳ năm 2023. Tháng 4/2024 đã ghi nhận trường hợp tử vong do cúm A/H5N1, đây là trường hợp mắc thứ 2 kể từ năm 2014; đồng thời ghi nhận trường hợp đầu tiên mắc cúm A/H9N2. 

Thống kê chi tiết số ca mắc tay chân miệng trên cả nước đến nay cho thấy đã có 13.746 trường hợp. Số liệu này tăng hơn 3.000 ca so với số liệu Bộ Y tế công bố trong cuộc họp phòng chống dịch trực tuyến toàn quốc ngày 10/4.

Theo ông Hoàng Minh Đức - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, bệnh tay chân miệng đến nay vẫn chưa có vaccine phòng bệnh, trong khi bệnh này lây chủ yếu theo đường tiêu hóa từ nước bọt, phỏng nước và phân của trẻ nhiễm bệnh. Dẫn đến nguy cơ lây truyền bệnh khi trẻ sinh hoạt tập thể tại cơ sở giáo dục mầm non, nhưng công tác tác phối hợp, giám sát phòng, chống dịch tại các cơ sở giáo dục mầm non lại chưa hiệu quả...

Về bệnh dại, đến nay đã ghi nhận 29 ca tử vong do bệnh dại tại 17 tỉnh, thành phố, tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2023. 

Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế đến nay cả nước ghi nhận 203 trường hợp mắc sốt phát ban nghi sởi, không có trường hợp tử vong; số mắc tăng 2,7 lần so với cùng kỳ năm 2023. Hà Nội cũng đã ghi nhận ca mắc sởi đầu tiên trong năm 2024 trong khi cùng kỳ năm 2023 không ghi nhận.

Về dịch bệnh ho gà, từ đầu năm 2024 đến nay cả nước ghi nhận 127 ca mắc ho gà, số mắc tăng 7,9 lần so với cùng kỳ năm 2023.

Tại Hà Nội, theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội cho biết từ đầu năm đến nay đã ghi nhận 60 ca mắc ho gà tại 21 quận, huyện, trong khi cùng kỳ năm ngoái không ghi nhận ca bệnh.

Đẩy mạnh tổ chức tiêm bù, tiêm vét vaccine cho trẻ

Theo Bộ Y tế, cao điểm du lịch hè 2024 sắp tới nhu cầu đi lại tăng cao, do đó Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TW giao trách nhiệm cho UBND các cấp chịu trách nhiệm toàn diện về công tác phòng, chống dịch trên địa bàn; huy động các ban, ngành, tổ chức chính trị xã hội phối hợp với ngành y tế triển khai hiệu quả các hoạt động phòng, chống dịch bệnh và công tác tiêm chủng mở rộng.

Xây dựng, trình Hội đồng nhân dân ban hành định mức chi cho hoạt động y tế dự phòng để chủ động triển khai các hoạt động phòng chống dịch bệnh.

Bố trí đầy đủ kinh phí cho việc triển khai các hoạt động phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm và công tác tiêm chủng mở rộng từ nguồn kinh phí địa phương theo phương châm 4 tại chỗ đảm bảo đúng quy định.

Cùng đó chỉ đạo Sở Y tế giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên địa bàn, chủ động phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh ngay từ cửa khẩu, trong cộng đồng và tại các cơ sở y tế; phối hợp chặt chẽ với các Viện Vệ sinh Dịch tễ, Pasteur chủ động phân tích tình hình và đánh giá nguy cơ để đề xuất, triển khai các biện pháp phòng, chống dịch phù hợp, kịp thời.

Bộ Y tế yêu cầu triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống, xử lý triệt để ổ dịch, không để bùng phát hoặc phát sinh mới các ổ dịch, nhất là các bệnh truyền nhiễm có số mắc, tử vong cao.

Đối với bệnh được dự phòng bằng vaccine (sởi, ho gà, bạch hầu...) cần đẩy mạnh triển khai kế hoạch tiêm chủng năm 2024, thực hiện tốt tiêm chủng thường xuyên cho các đối tượng thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng; tổ chức tiêm bù, tiêm vét cho các trường hợp chưa được tiêm chủng đầy đủ.

Tăng cường hoạt động giám sát, xét nghiệm, phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh tại cộng đồng và các cơ sở khám chữa bệnh; triển khai xử lý triệt để các ổ dịch mới phát sinh.

Tăng cường truyền thông về các biện pháp phòng bệnh và vận động các gia đình đưa trẻ em đi tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch, đủ mũi tiêm.

"Tỷ lệ tiêm vaccine sởi trong chương trình tiêm chủng mở rộng giảm trong giai đoạn dịch COVID-19, trong khi sởi là bệnh có tính lây truyền cao, chỉ có thể cắt đứt được sự lây truyền của bệnh trong cộng đồng khi đạt được tỷ lệ miễn dịch bảo vệ đặc hiệu rất cao (>95%) trong cộng đồng"- ông Đức nói và cho biết thêm trong thời gian tới có thể tiếp tục ghi nhận một số ca mắc mới, các ổ dịch nhất là tại những nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp trong thời gian qua...

Cung ứng vaccine cho tiêm chủng mở rộng thế nào?

Về tình hình cung ứng vaccine năm 2024, đại diện Viện Vệ sinh dịch tễ TW cho hay từ đầu năm đã cung ứng 2 đợt, bao gồm 9 loại vaccine đáp ứng nhu cầu sử dụng trên toàn quốc đến hết tháng 4/2024. Ngay sau khi được cung ứng vaccine, các địa phương đã triển khai tiêm bổ sung cho những trẻ chưa được tiêm chủng.

PGS.TS Dương Thị Hồng - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ TW cho biết thêm, Viện đã có quyết định phân bổ 500.000 liều vaccine 5 trong 1 (là vaccine phối hợp phòng được 5 bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib) tới các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur khu vực trên cả nước từ ngày 16/4.

Sau khi nhận được số vaccine này, các Viện khu vực tổ chức điều phối và phân bổ vaccine theo nhu cầu của mỗi địa phương trong khu vực phụ trách.

"Số vaccine 5 trong 1 này được chuyển tới các địa phương để triển khai tiêm chủng thường xuyên và tiêm bù cho các bé chưa được tiêm chủng đầy đủ"- PGS.TS Dương Thị Hồng nói.

Bộ Y tế mới đây đã có văn bản gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc TW; các bệnh viện, Viện trực thuộc Bộ; các cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc; Hội dược học Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp Dược Việt Nam, Tổng công ty Dược Việt Nam đề nghị đảm bảo cung ứng thuốc phòng, chống dịch bệnh.

Theo đó, Bộ Y tế yêu cầu tuyệt đối không để xảy ra tình trạng khan hiếm, thiếu thuốc phục vụ công tác khám, chữa bệnh cho nhân dân, đảm bảo chất lượng, chú trọng bảo đảm sẵn sàng cung ứng đủ thuốc phục vụ công tác cấp cứu; thuốc phòng chống dịch bệnh và thuốc điều trị các bệnh thường xảy ra trong mùa hè như sốt xuất huyết, cúm A, tay chân miệng, sởi, rubella, tiêu chảy do virus Rota, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, tiêu hóa. Đồng thời tăng cường các biện pháp quản lý không để xảy ra tình trạng tăng giá đột biến vào dịp nghỉ lễ kéo dài và khi bùng phát dịch bệnh.

(Báo Sức khoẻ đời sống- https://suckhoedoisong.vn/benh-truyen-nhiem-o-tre-tang-ke-ca-benh-co-vaccine-du-phong-phai-day-manh-tiem-chung-16924042914013917.htm)

*Số ca mắc ho gà trong 4 tháng tăng gần 8 lần so với cùng kỳ năm ngoái 

Bệnh ho gà có thể dẫn đến những biến chứng như: suy hô hấp, viêm phổi, thiếu ôxy não, viêm não, xuất huyết kết mạc, thậm chí dẫn đến ngừng thở và gây tử vong.

Theo thống kê của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), từ đầu năm 2024 đến nay, cả nước ghi nhận 127 ca mắc ho gà, số mắc tăng 7,9 lần so với cùng kỳ năm 2023. Bệnh xuất hiện chủ yếu tại một số tỉnh, thành phố khu vực miền bắc như: Hà Nội, Nghệ An, Hà Tĩnh, Ninh Bình, Thanh Hóa, Yên Bái, Nam Định, Phú Thọ và Vĩnh Phúc…

Tại Hà Nội, trong tuần (từ ngày 19-26/4), trên địa bàn thành phố ghi nhận thêm 15 trường hợp mắc ho gà tại 11 quận, huyện, tăng 14 ca so với tuần trước đó.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội cho biết, từ đầu năm đến nay, thành phố đã ghi nhận 60 ca mắc ho gà tại 21 quận, huyện, trong khi cùng kỳ năm ngoái không ghi nhận ca bệnh.

Trong số 21 quận, huyện ghi nhận ca bệnh ho gà, Thạch Thất có nhiều ca nhất, với 7 ca; tiếp đến là Cầu Giấy, Hà Đông và Phúc Thọ, mỗi nơi 5 ca; Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm và Thanh Trì, mỗi nơi 4 ca; Đông Anh và Long Biên, mỗi nơi 3 ca; các quận, huyện còn lại mỗi nơi 1-2 ca.

Theo CDC Hà Nội, ca bệnh chủ yếu là trẻ em dưới 2 tháng tuổi (chiếm 60%); trẻ chưa được tiêm chủng hoặc chưa tiêm chủng đầy đủ (chiếm 72%).

Ninh Bình cũng ghi nhận 4 ca dương tính với vi khuẩn ho gà, sau hơn 3 năm không ghi nhận ca mắc.

Ca đầu tiên được phát hiện vào tháng 2/2024, tại xã Xích Thổ, huyện Nho Quan. Bệnh nhi nữ (4 tháng tuổi, đã được tiêm một mũi vaccine 5 trong 1 có thành phần ho gà) khởi phát bệnh với các biểu hiện ho nhiều, nôn sau ho, sốt và kèm theo quấy khóc.

Sau 2 tuần tự điều trị tại nhà không đỡ, bệnh nhi đã nhập viện cấp cứu trong tình trạng suy hô hấp cấp, có cơn ho kịch phát, viêm phổi đồng nhiễm do phế cầu, kèm theo rối loạn tiêu hóa. Bệnh nhi được chỉ định thở máy, dùng kháng sinh và lấy mẫu xét nghiệm PCR. Ngay khi có kết quả dương tính với vi khuẩn ho gà, bệnh nhi đã được điều trị tích cực theo đúng phác đồ của Bộ Y tế.

Theo các chuyên gia, ho gà là một bệnh truyền nhiễm cấp tính có khả năng lây lan nhanh qua đường hô hấp, bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp ở trẻ em.

Bệnh lây qua đường hô hấp do vi khuẩn ho gà gây nên. Các triệu chứng ho gà thường xuất hiện trong vòng 7-10 ngày sau khi nhiễm bệnh. Khởi đầu của bệnh có thể không sốt hoặc sốt nhẹ, có viêm đường hô hấp trên, mệt mỏi, chán ăn và ho. Cơn ho gà rất đặc trưng, trẻ ho rũ rượi không thể kìm hãm được, sau đó là giai đoạn thở rít như tiếng gà gáy.

Bệnh ho gà có thể dẫn đến những biến chứng như: suy hô hấp, viêm phổi, thiếu ôxy não, viêm não, xuất huyết kết mạc, thậm chí dẫn đến ngừng thở và gây tử vong. Do đó, việc phát hiện sớm các dấu hiệu của bệnh để điều trị là rất quan trọng.

Đa phần trường hợp bệnh nặng tập trung ở trẻ dưới 2 tuổi, đặc biệt dưới 12 tháng tuổi. Người lớn bị ho gà thường xuất hiện các triệu chứng ho không quá đặc biệt khiến lầm tưởng là những đợt ho thông thường và trở thành nguồn lây nhiễm chính cho trẻ nhỏ trong nhà.

Bộ Y tế, Cục Y tế dự phòng đã có nhiều văn bản đề nghị các tỉnh, thành phố tăng cường công tác phòng, chống bệnh ho gà và các bệnh dự phòng bằng vaccine. Đối với bệnh được dự phòng bằng vaccine (sởi, ho gà, bạch hầu...), ngành chức năng cần đẩy mạnh triển khai kế hoạch tiêm chủng năm 2024, thực hiện tốt tiêm chủng thường xuyên cho các đối tượng thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng; tổ chức tiêm bù, tiêm vét cho các trường hợp chưa được tiêm chủng đầy đủ.

Bên cạnh tăng cường hoạt động giám sát, xét nghiệm, phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh tại cộng đồng và các cơ sở khám, chữa bệnh; triển khai xử lý triệt để các ổ dịch mới phát sinh; các địa phương tăng cường truyền thông về các biện pháp phòng bệnh và vận động các gia đình đưa trẻ em đi tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch, đủ mũi tiêm.

Các địa phương hướng dẫn các cơ sở giáo dục, nhất là các trường mẫu giáo, trường mầm non, nhà trẻ triển khai các hoạt động phòng, chống dịch bệnh như bảo đảm vệ sinh sạch sẽ, thông thoáng lớp học và có đủ ánh sáng; thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng với nước sạch; theo dõi chặt chẽ sức khỏe học sinh, phát hiện kịp thời những trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh và thông báo cho cơ sở y tế để phối hợp xử lý kịp thời.

Ho gà là bệnh truyền nhiễm do vi trùng, dễ lây qua đường hô hấp, trẻ em hay người lớn đều có thể lây nhiễm nếu không được tiêm vaccine đầy đủ, đúng lịch.

Để chủ động phòng, chống bệnh ho gà, các cha mẹ cần lưu ý đưa trẻ đi tiêm chủng vaccine phòng bệnh ho gà đầy đủ, đúng lịch: Mũi thứ 1: Tiêm khi trẻ 2 tháng tuổi; Mũi thứ 2: Sau mũi thứ nhất 1 tháng; Mũi thứ 3: Sau mũi thứ hai 1 tháng; Mũi thứ 4: Khi trẻ đủ 18 tháng tuổi.

Đối với trẻ khi sinh ra từ các bà mẹ không có kháng thể phòng bệnh ho gà có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với trẻ nhận được kháng thể từ mẹ. Để chủ động phòng bệnh cho trẻ nhỏ trước khi bước vào độ tuổi tiêm chủng, các bà mẹ có thể tiêm vaccine phối hợp phòng bệnh uốn ván-bạch hầu-ho gà (Tdap) trong thời gian mang thai.

Song song với đó, cần thực hiện tốt các biện pháp khác như thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng cho trẻ hằng ngày; bảo đảm nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng; hạn chế để trẻ đến những nơi đông người, tránh tiếp xúc với những người bị bệnh đường hô hấp, đặc biệt là người bệnh ho gà.

(Thông tấn xã Việt Nam- https://www.vietnamplus.vn/so-ca-mac-ho-ga-trong-4-thang-tang-gan-8-lan-so-voi-cung-ky-nam-ngoai-post942756.vnp)

Ngô Thùy An