Theo BS Phạm Anh Đức, Khoa Xạ theo yêu cầu – Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, ung thư đầu cổ bao gồm ung thư ở các vị trí như vòm họng, hầu họng, hạ họng, khoang miệng, lưỡi, amidan, xoang mũi và các tuyến nước bọt...
Do đặc thù các vị trí khối u vùng đầu cổ liên quan đến các hoạt động nói, nuốt, thở nên dấu hiệu nhận biết của bệnh thường có các biểu hiện liên quan đến chức năng này thì người bệnh cần phải đi khám tầm soát. Chẳng hạn như khàn tiếng kéo dài liên tục, nuốt vướng, nuốt đau, xuất hiện hạch ở vùng cổ, ngạt mũi, chảy máu mũi, viêm loét lâu dài trong khoang miệng…
Bệnh viện Ung bướu Hà Nội ứng dụng phương pháp xạ trị hiện đại trong điều trị ung thư đầu cổ.
BS Phạm Anh Đức cho biết, nhờ các tiến bộ của khoa học, trình độ tay nghề của thầy thuốc, các phương pháp xạ trị đang mang lại hiệu quả trong điều trị ung thư. Tuỳ thuộc vào thể trạng và tình trạng ung thư của mỗi người bệnh, xạ trị được lựa chọn cho các mục đích chữa khỏi hoặc thu nhỏ ung thư giai đoạn sớm; ngăn chặn ung thư quay ở một vị trí khác trong cơ thể; điều trị các triệu chứng do ung thư tiến triển; điều trị ung thư tái phát.
Hiện nay, nhiều phương pháp xạ trị hiện đại được Bệnh viện Ung bướu Hà Nội đưa vào phục vụ người bệnh. Nếu như trước đây nhiều bệnh nhân phải chịu tác dụng phụ nặng nề thì nhờ kĩ thuật xạ trị hiện đại, tia xạ đi đúng đích hơn, bác sĩ có thể điều chỉnh để tiêu diệt tế bào ung thư nhưng vẫn bảo tồn tối đa các mô lành xung quanh, nhờ đó bệnh nhân ít đau đớn hơn, giảm tác dụng phụ, sức khỏe hồi phục tốt hơn.
Mục đích của các phương pháp xạ trị tiên tiến là tập trung liều xạ tối đa vào mô u, hạn chế tác động vào mô lành xung quanh. Trước đây chúng ta có những phương pháp như xạ 2D, xạ coolbang nhưng những phương pháp này có nhiều tác dụng phụ, độ chính xác thấp nên hiện nay gần như không sử dụng. Thay vào đó, hiện nay một số phương pháp xạ trị tiên tiến hơn đã được áp dụng như xạ điều biến liều, xạ điều biến thể tích hình cung cho phép tập trung tốt hơn vào khối u. Ngoài ra các máy móc thế hệ càng cao hơn thì độ chính xác khi chiếu tia càng tốt hơn, tác dụng phụ ít hơn.
Với những phương pháp xạ trị mới như xạ điều biến liều, xạ điều biến thể tích hình cung, xạ phẫu tập trung giảm số liều điều trị giúp bệnh nhân giảm số lần phải đến bệnh viện nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Bên cạnh đó, phương pháp này gây ra một số tác dụng phụ nhất định, mỗi người sẽ có triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào bệnh trạng. Đa phần các tác dụng phụ này sẽ biến mất sau vài tuần kết thúc liệu trình. Cũng có một số trường hợp, tác dụng phụ kéo dài đến khi tế bào lành lân cận được hồi phục. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo cho dù có thể gặp những tác dụng phụ nhưng bệnh nhân vẫn cần duy trì quá trình xạ trị liên tục, không gián đoạn để quá trình điều trị đạt hiệu quả tốt nhất.
BS Phạm Anh Đức cũng lưu ý, khi xạ trị, người bệnh cần chuẩn bị tâm lý, dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về chăm sóc da, răng miệng và tập thể dục nhẹ nhàng. Bên cạnh đó, việc duy trì tâm trạng tích cực và liên lạc thường xuyên với đội ngũ y tế để thông báo các triệu chứng bất thường sẽ giúp tăng hiệu quả điều trị và kiểm soát biến chứng.
Hà Khanh