Sau thiên tai, nỗi đau tinh thần âm thầm ở lại
Những năm gần đây, Việt Nam và thế giới phải đối mặt với nhiều thiên tai, bão lũ, giông lốc, sạt lở đất, dịch bệnh và tai nạn bất ngờ. Hậu quả vật chất có thể đong đếm, nhưng tổn thương tinh thần thì âm thầm, khó nhận thấy và đôi khi để lại vết sẹo trong tâm lý rất sâu. Nhiều người sau thiên tai trở nên lo âu, sợ hãi, mất ngủ, mệt mỏi, trầm cảm. Có người sống trong ám ảnh, sợ mưa gió, sợ bóng tối, sợ mất người thân; có người rơi vào trầm cảm, cảm thấy cuộc sống mất ý nghĩa. Đây không phải là yếu đuối, mà là hậu quả tự nhiên của sang chấn tâm lý, điều mà bất kỳ ai cũng có thể gặp phải.
Theo WHO, gần 1/3 người bị ảnh hưởng bởi thảm họa có thể gặp rối loạn tâm thần, phổ biến nhất là trầm cảm, rối loạn lo âu, mất ngủ hoặc rối loạn stress sau sang chấn (PTSD). Đáng chú ý, hơn 20% người từng trải qua chiến tranh, xung đột hoặc thiên tai có dấu hiệu trầm cảm hoặc lo âu kéo dài.
Nếu có các biểu hiện như mất ngủ, hay giật mình, lo sợ vô cớ; cảm thấy chán nản, mất hứng thú với mọi việc; hay cáu gắt, khó tập trung, mệt mỏi, buồn bã; có ý nghĩ bi quan, tuyệt vọng hoặc muốn làm hại bản thân. Đó có thể là dấu hiệu cảnh báo rối loạn tâm thần cần được can thiệp sớm. Việc đi thăm khám bác sĩ chuyên khoa tâm thần không phải là điều đáng sợ, mà là bước quan trọng để lấy lại cân bằng, phục hồi sức khỏe và niềm tin trong cuộc sống.
Chăm sóc tinh thần, chăm sóc chính mình
Sau thảm họa, ai cũng có thể bị tổn thương tâm lý nhưng có nhiều cách để chúng ta vượt qua như trò chuyện, chia sẻ với người thân, bạn bè, hoặc nhân viên y tế khi cảm thấy mệt mỏi, lo lắng. Giữ thói quen sinh hoạt lành mạnh, ngủ đủ giấc, ăn uống hợp lý, hạn chế rượu bia, cà phê, thuốc lá. Tập thể dục, hít thở sâu, nghe nhạc nhẹ, hoặc đi bộ ngoài trời để giảm căng thẳng. Tìm đến cơ sở y tế chuyên khoa tâm thần khi cảm thấy mất kiểm soát cảm xúc, mất ngủ kéo dài hay suy nghĩ tiêu cực. Một cuộc trò chuyện với bác sĩ, một buổi tư vấn tâm lý đúng lúc có thể thay đổi cả một cuộc đời.
Hưởng ứng Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới năm nay, Bệnh viện Tâm thần Mỹ Đức luôn đồng hành cùng người dân trong việc phòng bệnh, chữa bệnh tâm thần. Bệnh viện luôn chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền và tư vấn sức khỏe tâm thần cho mọi tầng lớp nhân dân. Cung cấp dịch vụ khám, tư vấn, điều trị chuyên sâu các rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu, mất ngủ, rối loạn dạng cơ thể... Phối hợp với các cơ quan, tổ chức, địa phương trong công tác chăm sóc tinh thần cho người dân vùng thiên tai, dịch bệnh. Đồng thời, xây dựng môi trường điều trị thân thiện, tôn trọng và nhân ái, giúp người bệnh sớm hòa nhập cộng đồng.
Chăm sóc sức khỏe tâm thần không chỉ dành cho người bệnh mà là trách nhiệm của toàn thể cộng đồng. Một lời động viên, một cái nắm tay, hay một sự lắng nghe chân thành đôi khi chính là "liều thuốc" giúp ai đó bước qua khủng hoảng.
Việt Nam